دلایل بروز فیستول و آگاهی از این دلایل می تواند در فرآیند درمان فیستول و پیشگیری از ابتلا به آن موثر باشد. فیستول مقعد و واژن دو نوع از رایج ترین فیستول ها می باشد، که در این مقاله قصد داریم به بررسی کامل دلایل بروز آنها بپردازیم.
دلایل بروز فیستول مقعد
فهرست عناوین
شایع ترین علت فیستول مقعد، آبسه مقعد است. اگرچه چندین دلیل احتمالی دیگر برای ایجاد این مشکل وجود دارد، اما بیشتر فیستول های مقعد در خط میانی خلفی شکل می گیرند. هنگامی که فیستول در مکان های دیگر یافت می شود، اغلب با شرایط ثانویه همراه است.
مهترین دلایل بروز فیستول مقعد عبارتند از:
آبسه مقعد
التهاب روده
بیماری مزمن پوستی
عفونت های مقاربتی
ساختار غیر طبیعی یا رشد
بیماری سل
سرطان
در مورد هر یک از این علل احتمالی فیستول مقعد، جزئیات بیشتری در زیر آمده است.
دلایل بروز فیستول مقعدی
آبسه مقعد
آبسه مجموعه ای از عفونت (چرک) در ناحیه ای از بدن است. آبسه مقعد هنگامی که غده مقعد به باکتری ها آلوده می شود، ایجاد می شود. این بیماری بسیار دردناک است و ممکن است در سایر شرایط پزشکی مانند فیستول مقعد ایجاد شود. آبسه مقعد شایع ترین علت فیستول مقعد است و حدود نیمی از تمام بیماران مبتلا به آبسه مقعد، درگیر ایجاد یک فیستول مقعد نیز می شوند.
در صورت تشکیل فیستول مقعد احتمالا موارد زیر رخ می دهد:
- ترکیدن آبسه قبل از درمان
- تخلیه نشدن مایع به طور کامل
- عدم بهبود آبسه به طور کامل
- برای جلوگیری از پیشرفت آبسه مقعد به فیستول مقعد، باید به موقع با داروهای ضد میکروبی مناسب آن را درمان کرد.
- علاوه بر این، بیشتر بیماران برای جلوگیری از وقوع فیستول، نیاز به برش آبسه و تخلیه کامل عفونت داخل آن دارند.
التهاب روده
یکی از مهمترین دلایل بروز فیستول مقعد همچنین می تواند وجود عارضه ای که شامل التهاب روده ها از قبیل بیماری کرون و دیورتیکولیت است، باشد. بیماری کرون نوعی بیماری التهابی روده است و در این شرایط مزمن، التهابی ایجاد می کند که روی دستگاه گوارش نیز اثر می گذارد. دیورتیکولیت یکی دیگر از شرایطی است که منجر به التهاب دریچه های کوچک یا دیورتیکول می شود که تعداد زیادی فیستول کوچک در طرفین روده بزرگ ایجاد می کند. هر دوی این شرایط باعث التهاب مزمن روده بزرگ می شود و این پتانسیل را دارد که در برخی بیماران باعث ایجاد فیستول مقعد شود.
بیماری مزمن پوستی
وجود یک بیماری مزمن پوستی که در آن غدد عرق در بدن و در ناحیه مقعد سبب ایجاد عفونت های مکرر می شوند و با زخم شدن بهبود می یابند. هنگامی که این اتفاق در پوست ناحیه مقعد رخ می دهد، می تواند منجر به تشکیل فیستول مقعدی با عفونتی سطحی یا عمیق شود.
عفونت های مقاربتی
برخی از عفونت های مقاربتی نیز ممکن است باعث ایجاد فیستول مقعد شوند. ایدز شامل یک عفونت ویروسی است که سیستم ایمنی بدن را مورد حمله قرارداده و تضعیف می کند. ایدز با تشکیل آبسه مقعد و فیستول مقعد می تواند منجر به افزایش حساسیت به عفونت شود. کلامیدیا و سفلیس نیز عفونت های مقاربتی هستند که می توانند خطر ابتلا به فرد را برای فیستول های مقعد افزایش دهند.
ساختار غیر طبیعی یا رشد
در برخی موارد، رشد غیرطبیعی ممکن است فرد را در ایجاد فیستول های مقعد مستعد کند. تومورها، زخم ها، عوارض جراحی به دنبال انجام عمل جراحی در نزدیکی مقعد و ناهنجاری های هنگام تولد، همه این پتانسیل را دارند که باعث ایجاد فیستول مقعد شوند.
عوامل ایجاد فیستول
بیماری سل
سل یک عفونت باکتریایی است که اغلب بر روی ریه ها تأثیر می گذارد، اما می تواند در هر نقطه از بدن نیز رخ دهد. ممکن است گاهی اوقات روی رکتوم اثر بگذارد و باعث ایجاد آبسه مقعدی شود که به سطح می رسد و باعث ایجاد فیستول مقعد می شود.
سرطان
سرطان ناحیه آنورکتال یک علت نادر فیستول مقعد است. در اینجا رکتوم یا قسمت دیستال روده بزرگ که مدفوع قبل از دفع آن ذخیره می شود، در رشد غیر طبیعی سلول و تشکیل تومور موثر است.
دلایل بروز فیستول واژن
فیستول واژن با نوعی آسیب بافتی شروع می شود و بعد از گذشت روزها و یا گاهی ماه ها ممکن است باعث بروز یک فیستول گردد.
دلایل بروز فیستول واژن بعضا عبارتند از:
- جراحی دیواره پشت واژن، مقعد یا رکتوم
- پرتودرمانی برای سرطان لگن
- وجود بیماری التهابی روده از جمله بیماری کرون و کولیت اولسراتیو یا دیورتیکولیت
- پارگی عمیق در پرینه یا آلودگی پس از زایمان
به طور کلی در مناطقی که زنان در حوالی واژن مراقبت های بهداشتی ندارند، بروز فیستول های واژن بسیار شایع است.
مادران بسیار جوان هنگام زایمان می توانند آسیب شدید واژن، مثانه یا رکتوم را داشته باشند که گاهی باعث ایجاد فیستول می شود.
فیستول واژن چگونه تشخیص داده می شود؟
علائم فرد بارزترین راه برای تشخیص آن است. پزشک شما می خواهد در مورد علائم شما و هرگونه جراحی، تروما یا بیماری که می تواند باعث ایجاد فیستول شود با شما صحبت کند. برای معاینه فیزیکی، پزشک شما برای بررسی دیواره های واژن از اسپکولوم استفاده می کند و ممکن است آزمایش های دیگری مانند وارد زیر را برای شما درخواست کند:
- استفاده از رنگ در واژن ( گاهی در مثانه یا روده) برای یافتن همه علائم نشت
- بررسی عفونت ادراری
- آزمایش خون برای بررسی علائم عفونت در بدن
- استفاده از اشعه ایکس، آندوسکوپی یا MRI برای بررسی کامل آسیب بافت های احتمالی
