ویروس آبله میمون در ایران | نحوه پیشگیری از ابله میمونی

آبله میمون چیست؟

Mpox مخفف monkeypox است و یک بیماری است که توسط ویروس آبله میمون ایجاد می شود. این یک عفونت ویروسی است که می تواند بین افراد، عمدتاً از طریق تماس نزدیک، و گاهی اوقات از محیط اطراف از طریق اشیا و سطوحی که توسط فرد مبتلا به ابله میمون لمس شده است، به افراد منتقل شود. در محیط هایی که ویروس ابله میمونی در میان برخی از حیوانات وحشی وجود دارد، می تواند از حیوانات آلوده به افرادی که با آنها در تماس هستند نیز منتقل شود. سازمان جهانی بهداشت پس از مشاوره با کارشناسان بین الملی پزشکی، شروع به استفاده از اصطلاح ترجیحی جدید “mpox” به عنوان مترادف برای آبله میمون کرده است.

علائم بیماری آبله میمون

ابله میمون می تواند طیف وسیعی از علائم و نشانه ها را ایجاد کند. در حالی که برخی از افراد علائم کمتری دارند، برخی دیگر ممکن است به بیماری جدی تری مبتلا شوند و نیاز به مراقبت در یک مرکز بهداشتی داشته باشند. علائم رایج ابله میمون شامل بثورات پوستی است که ممکن است 2 تا 4 هفته طول بکشد. این ممکن است با تب، سردرد، دردهای عضلانی، کمردرد، کم انرژی و تورم غدد (غدد لنفاوی) شروع شود یا به دنبال آن باشد. بثورات مانند تاول یا زخم است و می تواند صورت، کف دست ها، کف پا، کشاله ران، ناحیه تناسلی و/یا مقعد را درگیر کند.

این ضایعات همچنین ممکن است در دهان، گلو، مقعد، رکتوم یا واژن یا روی چشم ها دیده شوند. تعداد زخم ها می تواند از یک تا چند هزار متغیر باشد. برخی از افراد دچار التهاب در داخل راست روده (پروکتیت) می شوند که می تواند باعث درد شدید و همچنین التهاب اندام تناسلی شود که ممکن است باعث مشکل در ادرار شود.

در بیشتر موارد، علائم ابله میمون با مراقبت های حمایتی، مانند دارو برای درد یا تب، طی چند هفته خود به خود از بین می روند. با این حال، در برخی افراد، این بیماری می تواند شدید باشد یا منجر به عوارض و حتی مرگ شود. نوزادان تازه متولد شده، کودکان، افرادی که باردار هستند و افراد مبتلا به نقص ایمنی زمینه ای مانند بیماری پیشرفته HIV ممکن است در معرض خطر ابتلا به بیماری ابله میمونجدی تر و مرگ باشند.

بیماری شدید ناشی از آبله میمون ممکن است شامل ضایعات بزرگتر و گسترده تر (به ویژه در دهان، چشم ها و اندام تناسلی)، عفونت های باکتریایی ثانویه پوست یا عفونت های خون و ریه باشد. عوارض می تواند شامل عفونت باکتریایی شدید ناشی از ضایعات پوستی، ابله میمون موثر بر مغز (آنسفالیت)، قلب (میوکاردیت) یا ریه ها (پنومونی) و مشکلات چشمی باشد. افراد مبتلا به ابله میمونی شدید ممکن است به بستری شدن، مراقبت های حمایتی و داروهای ضد ویروسی برای کاهش شدت ضایعات و کوتاه شدن زمان بهبودی نیاز داشته باشند.

بر اساس داده های موجود، بین 0.1٪ تا 10٪ از افراد مبتلا به mpox جان خود را از دست داده اند. توجه به این نکته مهم است که میزان مرگ و میر در محیط های مختلف ممکن است به دلیل عوامل متعددی مانند دسترسی به مراقبت های بهداشتی و سرکوب سیستم ایمنی، از جمله به دلیل HIV تشخیص داده نشده یا بیماری پیشرفته HIV متفاوت باشد.

روش انتقال ویروس ابله میمون

از فردی به فرد دیگر:
Mpox از فردی به فرد دیگر عمدتاً از طریق تماس نزدیک با فردی که دارای آبله میمون است پخش می شود. تماس نزدیک شامل انواع مختلف است. نوع اول تماس پوست به پوست (مانند لمس کردن یا رابطه جنسی) است. نوع دوم تماس دهان به دهان یا تماس دهان به پوست (مانند بوسیدن) است. نوع سوم می تواند شامل ارتباط چهره به چهره با فردی باشد که مبتلا به ابله میمونی است (مانند صحبت کردن یا تنفس نزدیک به یکدیگر که می تواند ذرات تنفسی عفونی ایجاد کند).

در طول شیوع جهانی که در سال 2022 آغاز شد، ویروس آبله میمون بیشتر از طریق تماس جنسی منتشر شد. اما تحقیقات انجام شده کافی نیست و تحقیقات بیشتری در مورد چگونگی انتشار mpox مورد نیاز است.

در صورتی که افراد به آبله میمون مبتلا شوند پوستشان پوسته پوسته می شود. تا زمانی که ضایعه ها نیفتد و لایه جدید پوست تشکیل نشود تمامی ضایعه های روی بدن مانند: دهان، گلو، چشم، واژن، مقعد و… عفونی هستند. بهبود این ها حدوداََ بین 15 روز تا یکماه زمان خواهد برد.

همچنین ممکن است ویروس برای مدتی روی لباس‌ها، ملافه‌ها، حوله‌ها، اشیاء، وسایل الکترونیکی و سطوحی که توسط فرد مبتلا به آبله میمون لمس شده‌اند باقی بماند. شخص دیگری که این موارد را لمس می کند ممکن است آلوده شود، به خصوص اگر بریدگی یا ساییدگی داشته باشد یا بدون شستن دست های خود به چشم، بینی، دهان یا سایر غشاهای مخاطی خود دست بزند. تمیز کردن و ضدعفونی کردن سطوح/اشیاء و تمیز کردن دست‌ها پس از تماس با سطوح/اشیایی که ممکن است آلوده باشند، می‌تواند به جلوگیری از این نوع انتقال کمک کند.

این ویروس همچنین می تواند در دوران بارداری به جنین، در حین یا پس از تولد از طریق تماس پوست به پوست، یا از والدین مبتلا به آبله میمون به نوزاد یا کودک در طول تماس نزدیک منتقل شود. اگرچه دریافت ابله میمون از فردی که بدون علامت است (علائم را نشان نمی دهد) گزارش شده است، هنوز اطلاعات محدودی در مورد اینکه آیا ویروس می تواند از فردی مبتلا به ویروس قبل از بروز علائم یا پس از بهبود ضایعات منتقل شود، وجود دارد. اگرچه ویروس زنده از مایع منی جدا شده است، اما هنوز نمی دانیم که عفونت تا چه حد می تواند از طریق مایع منی، مایعات واژن، مایعات آمنیوتیک، شیر مادر یا خون گسترش یابد.

از حیوانات تا انسان:
کسی که با حیوانی که حامل ویروس است، مانند برخی از گونه‌های میمون یا جوندگان زمینی (مانند سنجاب درختی) در تماس فیزیکی قرار می‌گیرد، ممکن است به آبله میمون نیز مبتلا شود. قرار گرفتن در معرض چنین تماس فیزیکی با حیوان یا گوشت می تواند از طریق گاز گرفتن یا خراشیدگی، یا در حین فعالیت هایی مانند شکار، کندن پوست، به دام انداختن یا تهیه غذا رخ دهد. ویروس ابله میمون همچنین می تواند از طریق خوردن گوشت آلوده که به طور کامل پخته نشده باشد، منتقل شود.

خطر ابتلا به آبله میمونی از حیوانات را می توان با اجتناب از تماس محافظت نشده با حیوانات وحشی، به ویژه آنهایی که بیمار یا مرده هستند (از جمله گوشت و خون آنها) کاهش داد. در کشورهایی که حیوانات ناقل ویروس هستند، هر غذای حاوی قطعات حیوانی یا گوشت باید قبل از خوردن کاملا پخته شود.

از انسان تا حیوان:
چند گزارش از شناسایی این ویروس در سگ های خانگی وجود دارد. با این حال، تأیید نشده است که آیا این عفونت‌های واقعی هستند یا اینکه آیا شناسایی ویروس مربوط به آلودگی سطحی بوده است. از آنجایی که بسیاری از گونه‌های حیوانات به ویروس حساس هستند، امکان سرریز ویروس از انسان به حیوان در محیط‌های مختلف وجود دارد. افرادی که مبتلا به آبله میمون هستند یا مشکوک هستند باید از تماس فیزیکی نزدیک با حیوانات، از جمله حیوانات خانگی (مانند گربه، سگ، همستر، ژربیل)، دام و حیات وحش اجتناب کنند.

توصیه های دقیق تر برای صاحبان حیوانات خانگی و افرادی که با حیوانات کار می کنند را می توان در راهنمای خطر WOAH در مورد کاهش برگشت ویروس آبله میمون یافت. WHO به همکاری با شرکای خود، سازمان غذا و کشاورزی (FAO) و سازمان جهانی بهداشت حیوانات (WOAH) ادامه می دهد تا درباره مخزن طبیعی ویروس اطلاعات بیشتری کسب کند و به کشورها کمک کند تا خطر انتقال آبله میمون از یا به آن را کاهش دهند.

چه افرادی در معرض خطر ابتلا به آبله میمون هستند

• افرادی که تماس نزدیک با فردی که ابله میمونی دارد در معرض خطر عفونت هستند. تماس نزدیک شامل تماس پوست به پوست (مانند لمس کردن یا رابطه جنسی) و تماس دهان به دهان یا تماس دهان به پوست (مانند بوسیدن) است و همچنین می تواند شامل حضور چهره به چهره با فردی باشد که آبله میمون دارد(مانند صحبت کردن یا تنفس نزدیک به یکدیگر که می تواند ذرات تنفسی عفونی ایجاد کند). افرادی که با لباس، ملافه، حوله، اشیاء، وسایل الکترونیکی و سایر سطوحی که توسط فرد مبتلا به ابله میمون لمس شده است نیز در معرض خطر هستند.
• هرکسی که با فردی مبتلا به ابله میمونی زندگی می کند باید اقداماتی را برای کاهش خطر ابتلا انجام دهد. فردی که مبتلا به آبله میمون تشخیص داده شده است باید توسط یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی مورد ارزیابی قرار گیرد تا مشخص شود که آیا به اندازه کافی خوب است که در خانه از او مراقبت شود و آیا می توان انزوا را به طور ایمن در خانه مدیریت کرد.
• کارکنان بهداشتی باید اقدامات پیشگیری و کنترل عفونت را برای محافظت از خود در حین مراقبت از بیماران مبتلا به ابله میمون دنبال کنند (با پوشیدن تجهیزات حفاظت فردی مناسب و رعایت پروتکل برای پاک کردن ایمن ضایعات برای آزمایش های تشخیصی و دست زدن به وسایل تیز مانند سوزن).
• در صورت استفاده از گوشت حیوانی، باید قبل از مصرف کاملا پخته شود.

روابط جنسی مبتلایان به آبله میمون باید چگونه باشد

آبله میمون می تواند از طریق تماس نزدیک از هر نوع، از جمله از طریق بوسیدن، لمس کردن، رابطه جنسی دهانی و نفوذی واژینال یا مقعدی با فردی که عفونی است، پخش شود. حتی ممکن است این مشکل حاد شود و به درمان شقاق مقعدی نیاز پیدا کنید. افرادی که با چندین شریک یا شریک جدید رابطه جنسی دارند، بیشتر در معرض چنین خطراتی هستند.

هر فردی که ضایعات جدید و غیر معمول دارد باید از داشتن رابطه جنسی یا هر نوع تماس نزدیک با افراد دیگر تا زمانی که برای عفونت های مقاربتی (STIs) و ابله میمون آزمایش نشده است، خودداری کند. به یاد داشته باشید که بثورات همچنین می‌توانند در مکان‌هایی که به سختی در داخل بدن دیده می‌شوند، از جمله دهان، گلو، اندام تناسلی، واژن و ناحیه مقعد/مقعد دیده شوند.

اگر ابله میمونی از طریق رابطه جنسی در جامعه یا منطقه شما پخش می شود، خطر ابتلا به آن را با روش های زیر کاهش دهید تا بیماری تحت کنترل قرار گیرد:

• متوقف کردن رابطه جنسی در صورت احتمال ابتلا به آبله میمون در طرف مقابل.
• از ارتباط با شرکای جنسی متعدد یا افرادی که شرکای جنسی متعدد دارند بپرهیزید.
• استفاده مداوم از کاندوم در روابط جنسی.
• اجتناب از رابطه جنسی گروهی.
• اجتناب از مصرف الکل یا مواد مخدر.

در حالی که ویروس آبله میمون در مایع منی یافت شده است، در حال حاضر مشخص نیست که آیا آبله میمون می تواند از طریق منی یا مایعات واژن پخش شود. پوشیدن کاندوم به طور کامل از شما در برابر ابله میمون محافظت نمی کند. اما ممکن است خطر یا میزان قرار گرفتن در معرض آن را کاهش دهد. پس به محافظت از شما و دیگران در برابر HIV و طیف وسیعی از بیماری های مقاربتی کمک کند. به افراد مبتلا به ابله میمونی توصیه می شود تا 12 هفته پس از بهبودی از کاندوم استفاده کنند.

چگونه از ابتلا به ابله میمونی پیشگیری کنیم؟

اگر به آبله میمون مبتلا هستید، تا زمانی که ضایعات شما به طور کامل بهبود نیافته از تماس نزدیک با دیگران خودداری کنید. اگر به شما توصیه می شود که در خانه خود را قرنطینه کنید. به این صورت، از کسانی که با آنها زندگی می کنید تا حد امکان محافظت کنید:

• از دوستان و خانواده بخواهید تا با ارائه چیزهایی که نیاز دارید به شما کمک کنند.
• قرنطینه  در یک اتاق جداگانه.
• استفاده از حمام جداگانه، یا تمیز کردن سطوحی که بعد از هر بار استفاده لمس کرده اید.
• تمیز کردن و ضد عفونی کردن سطوحی که اغلب لمس می شوند با آب و صابون و مواد ضد عفونی کننده خانگی. مانند سرویس بهداشتی زیرا می تواند باعث انتقال بیماری ها شود برای مثال می توانید به عکس قبل و بعد از عمل بواسیر مراجعه کنید و آنها را با یکدیگر مقایسه نمایید.
• اجتناب از جارو کردن / جاروبرقی (این ممکن است ذرات ویروس را مختل کند و باعث آلوده شدن دیگران شود).
• استفاده از ظروف جداگانه، اشیاء، وسایل الکترونیکی، یا تمیز کردن چاه با آب و صابون/ مواد ضد عفونی کننده قبل از اشتراک گذاری.
• عدم استفاده از حوله، ملافه یا لباس.
• شستن لباس‌های خود (روتختی، لباس‌ها و حوله‌ها را با احتیاط بلند کنید بدون اینکه تکان دهید، مواد را قبل از حمل به ماشین لباسشویی در یک کیسه پلاستیکی قرار دهید و با آب داغ بالای 60 درجه سانتی‌گراد بشویید).
• باز کردن پنجره ها برای تهویه بهتر هوا. در صورت امکان باز کردن پنجره ها در سراسر خانه.
• همه افراد خانه را تشویق کنید که مرتب دست های خود را با آب و صابون یا ضدعفونی کننده الکلی تمیز کنند.
• اگر نمی توانید از قرار گرفتن در همان اتاق با شخص دیگری یا داشتن تماس نزدیک با شخص دیگری در زمان قرنطینه در خانه اجتناب کنید.
• اجتناب از دست زدن به یکدیگر.
• مرتباً دست های خود را با آب و صابون یا ضدعفونی کننده الکلی تمیز کنید.
• بثورات پوستی خود را با لباس یا بانداژ بپوشانید (تا زمانی که بتوانید دوباره جدا شوید – بثورات شما در صورت عدم پوشاندن بهتر بهبود می یابند).
• اطمینان حاصل کنید که شما و هر کسی که در اتاق با شما است از ماسک های پزشکی مناسب استفاده کنید.
• حفظ حداقل 1 متر فاصله از دیگران.
• اگر نمی‌توانید خودتان لباس‌های خود را بشویید و شخص دیگری باید این کار را برای شما انجام دهد، آنها باید از ماسک پزشکی مناسب، دستکش‌های یکبار مصرف استفاده کنند و اقدامات احتیاطی ذکر شده در شستشوی لباس‌ها را رعایت کنند.

افراد مبتلا به آبله میمونی برای بهبود به چه مراقبت هایی نیاز دارند؟

مراقبتی که فرد نیاز دارد به علائم و خطر ابتلا به بیماری شدیدتر بستگی دارد. افراد مبتلا به mpox باید توصیه های ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود را دنبال کنند. علائم معمولاً 2 تا 4 هفته طول می کشد و معمولاً خود به خود یا با مراقبت های حمایتی مانند دارو برای درد یا تب (مانند مسکن ها و تب بر) از بین می روند.

برای افرادی که مبتلا به mpox هستند و در حال نقاهت در خانه هستند، باید هیدراته بمانند، خوب غذا بخورند و به اندازه کافی بخوابند. افرادی که در انزوا قرار می گیرند باید با انجام کارهایی که برایشان آرامش بخش و لذت بخش است، ارتباط با عزیزانشان با استفاده از تکنولوژی، ورزش کردن در صورتی که احساس خوبی دارند و می توانند در حین انزوا انجام دهند، و درخواست حمایت ذهنی از سلامت روان خود مراقبت کنند. سلامتی اگر به آن نیاز داشته باشند.

افراد مبتلا به mpox باید از خاراندن پوست خود اجتناب کنند و با تمیز کردن دست‌های خود قبل و بعد از دست زدن به ضایعات و خشک نگه داشتن پوست و بدون پوشش (مگر اینکه به طور اجتناب‌ناپذیری با شخص دیگری در اتاق باشند، از بثورات خود مراقبت کنند، در این صورت باید آن را با لباس بپوشانند. یا یک بانداژ تا زمانی که بتوانند دوباره جدا شوند). بثورات را می توان با آب استریل شده یا ضد عفونی کننده تمیز نگه داشت.

شستشوی آب نمک می تواند برای زخم های دهان استفاده شود و حمام های گرم با جوش شیرین و نمک اپسوم می تواند ناراحتی زخم های بدن را کاهش دهد. در صورت نیاز می توان از پاراستامول برای کمک به مدیریت درد ناشی از ضایعات استفاده کرد. اگر به داروی قوی‌تری برای درد نیاز است، باید از یک ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی مشاوره بگیرید.

کشورهای درگیر ویروس ابله میمون

ویروس ابله میمون دارای سویه های مختلف است . سویه خطرناک این بیماری باعث شده که سازمان جهانی بهداشت طی دو سال اخیر وضعیت فوق العاده اعلام کند.در برخی از کشورها سویه خطرناک این بیماری را گزارش کرده اند. این کشورها شامل بخش زیر هستند.

• جمهوری دموکراتیک کنگو (27 هزار نفر مبتلا، بیش از هزار نفر کشته)
• سوئد (1 نفر مبتلا بدون کشته)
• بوروندی (60 نفر مبتلا بدون کشته)
• کنیا (1 نفر مبتلا بدون کشته)
• رواندا (4 نفر مبتلا بدون کشته)
• اوگاندا (2 نفر مبتلا بدون کشته)

مطابق با گفته مجله خبری عصر ایران :

آقای فرشید رضایی از مدیران وزرات بهداشت کشور در راستای تهدید ویروس ابله میمونی افزودند : گسترش سریع این بیماری در قاره افریقا و گزارش های ارائه شده از کشورهای همسایه ما باعث ایجاد نگرانی در کشور شده است.

این در حالیست که شیوع این بیماری در افغانستان رو به گسترش است. از جوانب مختلفی همچون بازگشت مهاجران افغانستانی از پاکستان، ایران و کشورهای اروپایی. البته وارد و خارج شدن مهاجران افغانستانی می تواند به ایران نیز در این زمینه آسیب برساند. اکنون نیز در ایام اربعین و سفر گسترده زوار ایرانی به کربلا، احتمالا شاهد ورود بیشتر بیماری ابله میمون به کشور باشیم. البته اعضای انستیتو پاستور ایران اعلام کرده اند کیت تشخیص آبله میمون را دارد اما هنوز برای آن واکسنی وجود ندارد.

ورود آبله میمون در ایران

تا به این لحظه که در خدمت شما هموطنان عزیز هستیم، هفته اخر مرداد 1403 هیچ گزارشی از ابتلا به ابله میمونی در داخل ایران ارائه نشده است. اما با توجه به ورود و خروج گسترده مردم افغانستان به ایران و بالعکس این احتمال وجود دارد که بزودی در ایران نیز در آینده نزدیک شاهد بیماری ابله میمون باشیم. از طرف دیگر هم اکنون در بهبوهه اعزام زوار به عراق جهت اربعین هستیم. با توجه به حجم گسترده زوار اربعین نیز احتمال زیادی برای ورود آبله میمون به ایران وجود دارد.

آیا برای ابله میمونی درمانی هست؟

سال ها تحقیق در مورد درمان زگیل مقعدی در خانه و درمان های آبله منجر به تولید محصولاتی شده است که ممکن است برای درمان آبله میمون نیز مفید باشد. به عنوان مثال، دارویی که برای درمان آبله (تکوویریمات) ساخته شده است، در ژانویه 2022/دی 1400 توسط آژانس دارویی اروپا برای درمان ابله میمونی در شرایط استثنایی تایید شد. تجربه های مرتبط با این درمان ها در زمینه شیوع ابله میمون رو به رشد است اما هنوز محدود است. به همین دلیل، استفاده از آنها معمولاً با ثبت نام در یک کارآزمایی بالینی انجام می شود.

کارآزمایی بالینی یا پروتکل دسترسی گسترده با مجموعه اطلاعاتی همراه است که دانش ما در مورد بهترین استفاده از آنها در آینده را بهبود می بخشد. پس به طور قطعی نمی توان گفت که داروی تکوویریمات می تواند به درمان کامل این بیماری منجر می شود.

سوالات متداول

آبله میمون چیست؟

آبله میمون یک بیماری ویروسی است که معمولاً در مناطق مرکزی و غربی آفریقا مشاهده می‌شود. این بیماری از طریق تماس با حیوانات آلوده یا افراد مبتلا منتقل می‌شود.

 علائم آبله میمون چیست؟

علائم شامل تب، سردرد، درد عضلانی، خستگی، و گاهی اوقات بثورات پوستی است. بثورات معمولاً از صورت شروع شده و به سایر نقاط بدن گسترش می‌یابند.

چگونه آبله میمون منتقل می‌شود؟

انتقال این بیماری معمولاً از طریق تماس نزدیک با افراد مبتلا یا حیوانات آلوده (مانند جوندگان و میمون‌ها) انجام می‌شود. همچنین ممکن است از طریق مایعات بدن یا زخم‌های پوستی نیز منتقل شود.

آیا آبله میمون قابل درمان است؟

در حال حاضر هیچ درمان خاصی برای آبله میمون وجود ندارد، اما مراقبت‌های حمایتی و مدیریت علائم می‌تواند به بهبود کمک کند. واکسن‌های مربوط به آبله نیز ممکن است در پیشگیری از این بیماری مؤثر باشند.

چگونه می‌توان از ابتلا به آبله میمون جلوگیری کرد؟

برای پیشگیری، بهتر است از تماس نزدیک با افراد مبتلا یا حیوانات مشکوک خودداری کنید. رعایت بهداشت شخصی و استفاده از تجهیزات محافظتی نیز اهمیت دارد.

آیا آبله میمون خطرناک است؟

در حالی که آبله میمون معمولاً خفیف‌تر از آبله انسانی است، اما در برخی موارد می‌تواند عوارض جدی ایجاد کند و نیاز به مراقبت پزشکی داشته باشد.